start > klassieke teksten > verdieping > notitie

De Periode van verdeeldheid

werk in ontwikkeling

werkaantekening

Notitie

Zes Dynastieën (六朝 Liù Cháo) is een benaming die in de traditionele Chinese historiografie wordt gebruikt om de periode tussen 220 (het einde van de Han-dynastie) en 589 (vereniging van het rijk onder de Sui-dynastie) aan te geven. China was tijdens die periode verdeeld in een groot aantal, elkaar onderling bestrijdende staten.

De periode tussen de Han- en Sui dynastie wordt ook wel aangeduid als de Periode van verdeeldheid en soms ook als de Periode van verdeelde staten (analoog aan de periode van de periode van de strijdende staten).

Chinese historici delen de geschiedenis van China in op basis van de verschillende dynastieën. Voor de periode tussen Han en Sui is dat niet goed mogelijk.
Ze duiden de periode meestal aan met de titel:
- Sanguo liang Jin Nanbeichao 三國兩晉南北朝; d.w.z. de drie koninkrijken (Sanguo, 三国), twee Jin (liang Jin, 两晋) en de Zuidelijke en Noordelijke dynastieën/hoven (Nanbeichao, 南北朝) 1. Of wat korter “Wei Jin Nanbeichao” 魏晉南北朝, waarbij Wei staat voor de drie koninkrijken.
Als alternatief komen we ook de aanduiding 'Noordelijke en Zuidelijke dynastieën' tegen.

In de Westerse literatuur wordt ook we gesproken over 'early medieval China'.

The Cambridge History of China kiest voor de aanduiding 'zes dynastieën'.

De periode tussen de Han- en Sui dynastie wordt ook wel aangeduid als de 'De periode van verdeelde staten' of 'de periode van verdeeldheid' (Barend ter Haar).

Albert Dien hanteert in zijn Historiography of the Six Dynasties
Period (220–581) uit 2011 de volgende indeling:

Three Kingdoms 220–280:
- Wei 220–265
- Han 221–263
- Wu 222–280

Jin dynastie 265–420:
- Westelijke Jin 265–316
- Oostelijke Jin 317–420
- Zestien koninkrijken 304–439

Zuidelijke dynastieën 420–581:
- Liu Song 420–478
- Zuidelijke Qi 479–501
- Liang 502–556
- Chen 557–581

Noordelijke dynastieën 386–581:
- Noordelijke Wei 386–534
- Oostelijke Wei 534–550
- Westelijke Wei 535–556
- Noordelijke Qi 550–577
- Noordelijke Zhou 557–581

Wikipedia (NL) geeft een uitleg van de zes dynastieën:

Binnen de officiële dynastieke geschiedenis heeft men niet eenduidig kunnen aangeven welke van de Drie Koninkrijken drager van het Hemels Mandaat en daarmee de legitieme opvolger van de Han-dynastie was. De periode werd daarom als één dynastieke periode beschouwd. De Jin-dynastie (265-420) werd gezien als de rechtmatige opvolger van de Drie Koninkrijken. Men ging voorbij aan de Periode van de Zestien Koninkrijken (304-439), die staten werden beschouwd als onwettige afscheidingen van Jin. Op de Jin volgden de vier Zuidelijke Dynastieën (420-589). Dit waren de vier als legitiem beschouwde heersershuizen met Jiankang als hoofdstad. Zij werden ook gerekend tot de Zes Dynastieën.(Wikipedia zes dynastieën, 26-08-2024)

Berend ter Haar geeft de volgende typering van de periode van verdeeldheid:

Door de geschiedenis van China in termen van keizerlijke dynastieën te vertellen wordt de suggestie gewekt dat het einde van een dynastie een plotselinge breuk is. De val van de Han is echter een langdurig proces, waarbij de macht van de keizerlijke familie al ver voor 220 n.Chr. tot een minimum is beperkt. De tijd vanaf dat jaar tot aan de verovering van het zui- den door de Sui in 589 wordt in de westerse literatuur Periode van Verdeeldheid genoemd. Dit berust op de foutieve aanname dat de voorafgaande twee Han-dynastieën en de daarna volgende Sui- en Tang-dynastieën steeds in staat zijn geweest hun gebied werkelijk te con- troleren, maar dat is bepaald niet het geval. Zeker op lokaal niveau zal het verschil tussen een periode met of zonder centraal gezag daarom niet altijd even duidelijk zijn geweest.
Toch is het zinvol deze eeuwen als een zelfstandige eenheid te bespreken, omdat er belangrijke ontwikkelingen plaatsvinden die maken dat er sprake is van een fundamentele breuk met het verleden. Daoïsme en boeddhisme raken echt verspreid over China. Dankzij de opkomst van het papier in de late tweede en vroege derde eeuw kan een nieuw ideaal van cultureel leiderschap ontstaan, waarin de eigen kalligrafische vaardigheden centraal komen te staan. Dit ideaal wordt de basis van het zuidelijke politieke systeem. In Noord-China wordt in dezelfde tijd een politiek systeem ontwikkeld op basis van stabiele inkomsten uit een voor die tijd redelijk effectief systeem van grondverdeling, iets dat de Han of de kortstondige Xin eigenlijk nooit is gelukt. Dankzij de groeiende staatsinkomsten kan het noorden uiteindelijk ook het zuiden veroveren en het oude territorium van de Han weer in ere herstellen.(ter Haar 2009 Het Hemels mandaat p 103)

Noten

Het Chinese karakter 朝 (cháo) verwijst vaak naar een dynastie, zoals in de namen van historische Chinese dynastieën (bijv. 唐朝, Tángcháo, de Tang-dynastie) maar kan ook verwijzen naar een keizerlijk hof of de regering. Dit laatste is in dit geval meer van toepassing, omdat er juist onenigheid bestond over de legitimiteit van de verschillende dynastieen.

The Cambridge History of China vertaalt met 'the Three Kingdoms, two Jin, and Southern and Northern courts'

.

Literatuur

Hieronder kunt u een selectie maken van de verschillende publicatievormen en de taal. Ik beperk me tot vier taalgebieden (Nederlands, Engels, Frans en Duits). De meeste literatuur is overigens engelstalig. U kunt bij teksttype ook apart de vertalingen selecteren en U kunt desgewenst ook een specifieke auteur zoeken.

Boeken 1 tot 20 van de 34

Balazs, Etienne (1964). Chinese Civilization and Bureaucracy. *
vertaald uit het Frans door H.M. Wrigh
Ook online.

Meer informatie...

Bu, Xianqun, redactie (2023). The History of Chinese Civilization. Springer. *
Part of the book series: China Insights
ISBN13: 978-9819971244

Meer informatie...

Chan, Alan K.L., redactie (2010). Philosophy and Religion in Early Medieval China. SUNY Press. *
ISBN13: 978-1438431871

Meer informatie...

Chennault, Cynthia L. (2015). Early Medieval Chinese Texts: A Bibliographical Guide. Institute of East Asian Studies. *
Edited by Cynthia L. Chennault, Keith N. Knapp, Alan J. Berkowitz, Albert E. Dien herdruk met correcties 2018
ISBN13: 978-1557291097

Meer informatie...

Crespigny, Rafe de (1991). The Three Kingdoms and Western Jin: a History of China in the Third Century AD - II. *
Ook online.

Meer informatie...

Crespigny, Rafe, de (1991). The Three Kingdoms and Western Jin: A History of China in the Third Century AD - I. East Asian History, Vol. 1, pag. 1-36. *.
Ook online.

Meer informatie...

Declercq, Dominik (1998). Writing against the State: Political Rhetorics in Third and Fourth Century China. Brill. *

Meer informatie...

Dien, Albert E., redactie (2019). The Cambridge History of China Vol 2: The Six Dynasties, 220-589. Cambridge University Press. *

Meer informatie...

---, redactie (1990). State and Society in Early Medieval China. Hong Kong University Press. *
First published in the United States of America by Stanford University Press, 1991
ISBN10: 0804717451

Meer informatie...

Felt, David Jonathan (2014). Emotional Regime of the Shishuo Xinyu. Early Medieval China (tft), Vol. 20, pag. 60-82. *.

Meer informatie...

Haar, Barend J. ter (2009). Het hemels mandaat: De geschiedenis van het Chinese keizerrijk. Amsterdam University Press. *
ISBN13: 978-9089641205

Meer informatie...

Henricks, Robert G. (1976). Hsi K'ang (223-262): His Life, Literature and Thought.

Holcombe, Charles (1994). In the Shadow of the Han: Literati Thought and Society at the Beginning of the Southern Dynasties . University of Hawaii Press. *

Meer informatie...

Knapp, Keith N. (2000). Heaven and Death According to Huangfu Mi, a Third Century Confucian. Early Medieval China (tft), Vol. 6, pag. 1-31. *.

--- (0). Selfless Offspring: Filial Children and Social Order in Medieval China. University of Hawaii Press. *
ISBN13: 978-0824828660

Meer informatie...

Lewis, Mark Edward (2009). China between Empires: The Northern and Southern Dynasties. Harvard University Press. *
ISBN13: 978-0674026056

Meer informatie...

Mather, Richard B. (2002). Shih-shuo Hsin-yu: A new Account of Tales of the World, second edition. University of Michigan Center. *
2e editie is een herziene editie van de oorsprnkelijke uitgave uit 1976
ISBN13: 978-0892641550

Meer informatie...

--- (1970). The Controversy over Conformity and Naturalness during the Six Dynasties. History of Religions, Vol. 9-2/3, pag. 160-180. *.

Meyer, Jan de (2021). De deugd en de weg: Chinese disputen uit de derde en vierde eeuw. Boom. *
ISBN13: 978-9024431038

Meer informatie...

Pearce, Scott, redactie (2001). Culture and Power in the Reconstitution of the Chinese Realm, 200-600. Harvard University Asia Center. *
ISBN10: 0674005236

Meer informatie...

Boeken 1 tot 20 van de 34